
Вештачката интелигенција веќе им ги одзема работните места на програмерите: Што ќе се случува понатаму?
Од појавата на генеративната вештачка интелигенција, многумина стравуваа од последиците што таа би можела да ги има врз работниците. Сега генералните директори признаваат дека вештачката интелигенција има влијание, а отпуштањата брзо се зголемуваат.
Меѓу состаноците во април, Миха Кауфман, извршен директор на платформата за фриленсери Fiverr, им испрати порака на своите 1.200 вработени – порака што не остави простор за сомнеж. „Вештачката интелигенција доаѓа по вашите работни места. До ѓавол, доаѓа и по моето“, напиша тој. „Ова е аларм за будење.“
Во пораката, Кауфман го претстави своето гледиште за вештачката интелигенција: дека таа ќе ги подобри способностите на сите. Лесните задачи ќе станат автоматизирани. Тешките задачи ќе станат лесни. Невозможните задачи ќе станат само тешки. А бидејќи алатките за вештачка интелигенција се бесплатни за користење, никој нема предност. Во таа прераспределба, оние што нема да се прилагодат ќе „пропаднат“.
„Ги слушам разговорите во канцеларијата. Ги слушам програмерите како се прашуваат: ‘Луѓе, ќе имаме ли работа за две години?’“, изјави Кауфман за Forbes. „Сметав дека е важно да им дадам потврда. Дека не си замислуваат.“
Предност ќе имаат само исклучителните вработени
Помладите и помалку искусни програмери веќе забележуваат пад во стапката на вработеност. Вкупната вработеност на програмери на почетно ниво, на возраст од 18 до 25 години, благо опаднала од 2022 година, по лансирањето на ChatGPT, вели Рују Чен, истражувач во Лабораторијата за дигитална економија при Институтот за вештачка интелигенција ориентирана кон луѓето на Станфорд. Не е само недостатокот од искуство тоа што ќе го отежни вработувањето во иднина. Чен исто така истакнува дека пазарот станува сè потежок и за оние кои се „само просечни“ во својата работа. Во ерата на вештачката интелигенција, само исклучителните вработени имаат предност.
„Минуваме од масовно кон прецизно вработување“, вели Чен. Таа додава дека компаниите сè повеќе се фокусираат на вработување експерти. „Врвните работници се во подобра позиција.“
Чен и нејзините колеги анализирале голема количина податоци за плати во САД, кои ги споделила HR фирмата ADP, за да го проучат влијанието на генеративната вештачка интелигенција врз работната сила. Падот на вработеноста кај програмерите на почетно ниво е мал, но претставува значајна промена во рамките на технолошката индустрија. Тоа е професија што веќе повеќе од 25 години се поврзува со богатство и високи плати.
Директорите признаваат: ВИ ќе ги замени луѓето
Сега одеднаш, по години реторика дека вештачката интелигенција ќе ги подобри работниците, а нема да ги замени, многу технолошки раководители сега отворено зборуваат за нејзините негативни последици. Извршниот директор на Anthropic, Дарио Амодеи, изјави дека вештачката интелигенција би можела да ги елиминира половина од сите почетни административни работни места и да ја зголеми невработеноста на 20% во наредните пет години. Извршниот директор на Amazon, Енди Џеси, минатиот месец изјави дека вештачката интелигенција „ќе го намали вкупниот број на вработени во корпорацијата“ бидејќи компанијата „ќе има потреба од помалку луѓе за работите што денес ги вршат луѓето, а повеќе за други видови работи“. Порано оваа година, извршниот директор на Shopify, Тоби Лутке, исто така испрати порака до тимот, во која рече дека буџетот за нови вработувања ќе биде одобрен само за работни позиции кои вештачката интелигенција не може да ги автоматизира.
Технолошките компании веќе започнаа да отпуштаат вработени или да го замрзнуваат вработувањето токму поради вештачката интелигенција и автоматизацијата. Во IBM, во мај, стотици вработени во човечки ресурси беа заменети со вештачка интелигенција. Тоа е дел од поширокото отпуштање што погоди 8.000 луѓе. Исто така во мај, извршниот директор на апликацијата за учење јазици Duolingo, Луис фон Ан, изјави дека компанијата повеќе нема да вработува соработници за задачи што може да ги извршува вештачка интелигенција. Директорот на Klarnа, услуга „купи сега, плати подоцна“, Себастијан Сјемијатковски, изјави во мај дека компанијата го намалила бројот на вработени за 40%, делумно поради инвестициите во вештачка интелигенција.
Во Microsoft, 30% од кодот го пишува вештачка интелигенција
Microsoft предизвика внимание претходно овој месец кога отпушти 9.000 вработени — што е околу 4% од нивната работна сила. Иако компанијата не ја наведе експлицитно вештачката интелигенција како причина за отпуштањата, значително ги зголеми своите инвестиции во оваа технологија. И се пофали со заштеди благодарение на нејзината примена. Само автоматизацијата на корисничката поддршка во контакт-центрите заштедила повеќе од половина милијарда долари, според податоци на Bloomberg. Во меѓувреме, извршниот директор Сатија Надела во април изјави дека вештачката интелигенција сега пишува дури 30% од кодот на компанијата. „Ова се случува кога компанијата ги менува приоритетите“, изјави за Forbes еден од отпуштените вработени.
Microsoft не одговори на прашањата за причините за отпуштањата. Но, во соопштение наведе: „Продолжуваме со имплементација на организациски промени што се неопходни за најдобро позиционирање на компанијата за успех на динамичниот пазар.“
Можеби отпуштањата немаат никаква врска со вештачката интелигенција
Тешко е точно да се утврди што ги мотивира отпуштањата во компанијата. Општата економска ситуација исто така игра улога. Ситуацијата дополнително се влошува поради непредвидливите планови на американскиот претседател Доналд Трамп за царини. Многу компании премногу се проширија за време на пандемијата, па сегашните отпуштања можат да бидат и обид да се коригира таа експанзија.
Според извештајот на фирмата Challenger, Gray & Christmas, објавен претходно овој месец, вештачката интелигенција (AI) можеби е повеќе изговор отколку вистинска причина за отпуштањата. Од повеќе од 286.000 планирани отпуштања оваа година, само 20.000 се однесуваат на автоматизација. Од нив, само 75 се експлицитно поврзани со вештачка интелигенција. Освен тоа, тешко е да се измерат добивките во продуктивност од AI, вели Чен. Многу вработени можеби немаат службен пристап до AI алатки на работа, но користат бесплатни верзии.
Иако вештачката интелигенција почнува да влијае врз програмерите во технолошкиот сектор, всушност има „умерен“ пораст на побарувачката за инженери надвор од технолошката индустрија, според Чен. Тоа е затоа што сектори како производство, финансии и здравство за првпат усвојуваат AI алатки и сега вработуваат инженери во поголем број отколку порано.
Автоматизацијата има и свои ограничувања
Автоматизацијата на работните места има и свои граници. Минатата година, Klarna тврдеше дека алатките со вештачка интелигенција извршуваат работа колку 700 вработени во корисничка поддршка. Но, една година подоцна, компанијата го смени курсот и најави планови за нови вработувања.
Директорот Сјемијатковски негираше дека новото вработување значи пензионирање на вештачката интелигенција. Наместо тоа, изјави дека луѓето ќе водат пософистицирани разговори кои компанијата претходно им ги препушташе на други. Иако не беше достапен за интервју, портпаролката на Klarna, Клер Нордстром, ја бранеше стратегијата. „И понатаму подеднакво се потпираме на вештачката интелигенција“, рече таа. „Сепак, забележавме дека во свет каде што сè е автоматизирано, луѓето сè повеќе го ценат човечкото искуство.“
Експериментот на Klarna покажува дека прашањето кои задачи е подобро да се доверат на луѓе, а кои на машини, сè уште е отворено. Сјемијатковски е еден од најгласните поддржувачи на автоматизацијата. За да го покаже тоа, кога Klarna ги објави своите финансиски резултати за првиот квартал во мај, тој не се појави лично. Наместо тоа, организираше вештачка верзија од себе – deepfake со вештачка интелигенција – да ги претстави резултатите и да го пофали профитабилниот квартал.
Луѓето мора самите да си помогнат и да учат
Позитивната страна на сите овие промени, вели Кауфман од Fiverr, е што луѓето се подготвени да учат. (Компанијата, според него, немала отпуштања или замрзнување на вработувањето поради вештачката интелигенција, изјави тој за Forbes).
Во својата порака до вработените, најави дека ќе одржи „отворен ден“ за сите кои сакаат да разговараат за промените во областа на вештачката интелигенција. Резервирал сала за 50 луѓе. На негово изненадување, дошле 250 вработени.
„Па само реков: ‘Во ред, ајде да почнеме’“, раскажува Кауфман. Им рекол на вработените дека мораат проактивно да учат нови вештини поврзани со вештачката интелигенција и да не чекаат некој друг да ги поучи. „Ќе му помогнам на секој што е мотивиран да си помогне самиот себеси“
Извор: ФОРБС