
Si po synon Shqipëria të zhvillojë ekonominë duke shitur tokë nga 1 euro?
Qeveria shqiptare po bën një hap të rëndësishëm drejt ringjalljes së zonave rurale malore, duke vënë në zbatim “Paketën e Maleve”. Ky ligj i ri, tashmë në fuqi, synon të nxisë zhvillimin ekonomik në këto rajone.
Faza e ardhshme varet nga bashkitë, të cilat do të kenë detyrën të identifikojnë dhe argumentojnë zonat me potencialin më të lartë zhvillimor para Këshillit të Ministrave. Ky i fundit do të marrë një vendim specifik për përfshirjen e tyre në këtë nismë.
Investitorët që do të zgjedhin të veprojnë nën këtë “ombrellë” ligjore do të gëzojnë lehtësi procedurale në njohjen e pronësisë së tokës, edhe nëse nuk posedojnë dokumentacion të plotë. Për më tepër, 500 sipërmarrësit e parë do të kenë përfitime të konsiderueshme përmes një stimuli fiskal.
Si do të zbatohet ligji?
Një udhëzim i detajuar tashmë ka shpjeguar rregullat dhe procedurat për shpalljen e zonave prioritare. Ky është hapi i parë drejt zbatimit efektiv të “Paketës së Maleve”.
Brenda 10 ditëve nga hyrja në fuqi e këtij udhëzimi, kryetarët e bashkive do të krijojnë grupe pune. Detyra e tyre do të jetë identifikimi dhe hartëzimi i zonave të zhvillimit brenda territoreve përkatëse. Gjithashtu, këto grupe do të merren me mbledhjen, administrimin dhe analizimin e kërkesave paraprake të interesit nga subjekte të ndryshme, të cilat do të paraqiten në platformën digjitale të dedikuar posaçërisht për këtë ligj.
Një tjetër element kyç do të jetë bashkëpunimi me Agjencinë Shtetërore të Kadastrës për të verifikuar statusin pronësor të pretenduesve që kërkojnë të njihen si posedues jopronarë. Gjithashtu, do të bëhen vlerësime për të siguruar që zonat e propozuara nuk përfshijnë territore me mosmarrëveshje kufitare mes bashkive.
Pas përfundimit të këtyre procedurave, kryetari i bashkisë do t’i paraqesë ministrit përgjegjës për pushtetin vendor kërkesën për shpalljen e zonës zhvillimore. Dosja duhet të përmbajë një raport përmbledhës, hartën e zonës së propozuar dhe një analizë të thelluar mbi efektet e pritshme dhe kontributin potencial të zonës në zhvillimin ekonomik, industrial apo turistik.
Kriteret e Përcaktuara
Qeveria ka sqaruar se ky ligj nuk zgjidh çështjet e pronësisë në përgjithësi, por fokusohet në lehtësimin e procedurave dhe përmbushjen e kushteve specifike për dhënien e lejeve dhe zhvillimin e projekteve konkrete. Kjo vlen për të gjithë ata që zotërojnë një pronë në zonat prioritare. Përfundimi me sukses i projektit, pas verifikimeve institucionale, do t’u mundësojë investitorëve të pajisen me certifikatën e pronësisë.
Si një nxitje shtesë, një stimul fiskal është parashikuar për 500 investitorët e parë të kësaj pakete. Detajet e këtij stimuli do të specifikohen më tej në aktet nënligjore shoqëruese.
Për t’u shpallur një zonë prioritare, duhet të argumentohet qartë potenciali i saj ekonomik, industrial ose turistik.
Sa i përket kritereve për poseduesit që dëshirojnë të përfitojnë, ato përfshijnë:
- Posedim i vazhdueshëm i pasurisë së paluajtshme shtetërore për të paktën 10 vjet, duke e përdorur atë sikur të ishte pronari.
- Pasuria duhet të jetë shtetërore, jo publike dhe e patjetërsueshme.
- Mungesa e të drejtave reale të palëve të treta mbi pronën.
Gjithashtu, ekzistojnë kritere specifike për pronat që synohet të blihen kundrejt çmimit simbolik prej 1 euro:
- Duhet të jetë pasuri shtetërore.
- Të mos jetë pronë publike e patjetërsueshme.
- Të mos i shërbejë operacioneve të Forcave të Armatosura.
- Të mos rëndojnë mbi të të drejta reale të palëve të treta.
- Të mos jetë objekt i procedurave të fitimit të pronësisë sipas ligjit nr. 20/2020.
- Të mos jetë marrë një vendim për kthimin ose kompensimin fizik ish-pronarëve.
Kjo iniciativë premton një transformim të thellë për zonat malore, duke ofruar një kornizë të qartë për investime dhe zhvillim.